Haal een expert-op-maat naar je klaslokaal!
Heb je samen met je klasgroep een interessant onderwerp gekozen? Maar, jullie weten niet waar te beginnen en/of hoe er aan te beginnen? Hebben jullie inhoudelijk of technische vragen? Neem gerust contact met ons op. We brengen jullie graag in contact met een geschikte vakexpert! We bieden de deelnemende klassen gratis expertise/ondersteuning tijdens het traject.
Hieronder kan je de lijst met expertise raadplegen. In het deelnameormulier kan je aangeven op welke expertise/ondersteuning je beroep wil doen. Weet je nog niet op welke expertise je beroep wenst te doen. Geen probleem!
Je hebt tot 31 januari 2024 de tijd (zie deelnameformuier onder tabblad ‘Deelnemen’) om de details van jullie innovatief creatief historisch project in te dienen.
De leerlingen van het zesde jaar humane wetenschappen aan het GO! Atheneum Emmanuel Hiel in Schaarbeek kozen voor het thema ‘Verborgen mythes.‘ Prof. dr. Jeroen Deploige (UGent) verzorgde een gastcollege ‘narratologie’ (verhaalanalyse), waarna de leerlingen over voldoende handvaten beschikten om hun eigen gekozen mythes grondiger te onderzoeken.
Een EduMa student bood vakdidactische ondersteuning aan de deelnemende klas uit OLVI Pius-X in Zele bij de uitwerking van hun onderzoek ‘VHVD: een reis door de tijd’ waarbij ze op zoek gingen naar de geschiedenis van de lokale sporthal VHVD via interviews en archiefbezoeken.
De stad Beveren ondersteunde de leerlingen uit het GO! Atheneum om een wandelroute ‘Verborgen geschiedenissen in Beveren’ digitaal uit te werken. De leerlingen ging op zoek naar verborgen erfgoed in hun stad. Met die informatie gingen ze aan de slag om een wandelroute uit te werken waarlangs ‘onzichtbaar erfgoed’ te zien is.
Een greep uit de kosteloze aangeboden expertise*
Hieronder vindt u een overzicht van de expertise (inhoudelijk/technisch) die we kunnen aanbieden ter ondersteuning van jullie klasproject. Indien jullie op zoek zijn naar expertise die niet die niet in de lijst opggenomen is, contacteer ons gerust. We bekijken wat mogelijk is en wat we voor jullie kunnen doen.
Bij het invullen van het inschrijvingsformulier kan u aangeven welke expertise in je klas wil halen. Sommige partners bieden ondersteuning op hun site of een historische plek. Denk bijvoorbeeld aan een stadswandeling of nog een workshop in een museum.
In de onderstaande tabel vind je een lijst van mogelijke expertise en thema’s. Deze tabel wordt regelmatig aangevuld. Laat je inspireren!
* Deze tabel wordt verder aangevuld/aangepast.
| THEMA |
BESCHRIJVING |
WERKVORM |
|---|---|---|
| Andere expertise inhoudelijk | Staat de expertise waarop je beroep wil doen (inhoudelijk) niet in deze lijst? Contacteer ons gerust. Wij nemen contact op met onze partners en expertennetwerk om in de mate van het mogelijke een aanbod te voorzien voor jouw deelnemende klas(sen). Specifieer bij de inschrijving. | Meerdere thema’s mogelijk
interactieve lezing of workshop |
| Andere expertise technisch | Heb je inhoudelijk voldoende stof/materiaal en ben je op zoek naar creatieve manier om de inhoudelijke aspecten vorm te geven? Wij zoeken in de mate van het mogelijke naar podcast-experts, experts YOUTH digitalstorytelling, filmgenieëen, beeldtechneuten, … als ondersteuning. Specifieer bij de inschrijving. | Meerdere technische skills mogelijk |
| Archeologie, archeologiedepot, depotwerking | Een groot deel van de geschiedenis vind je niet terug in geschreven bronnen maar in de grond. Archeologische vondsten leren ons heel wat over de manier van leven, migratie, handelsnetwerken en zoveel meer. Na een archeologische opgraving worden vondsten correct verpakt en bewaard in een erfgoeddepot. Er zijn namelijk veel factoren die erfgoed kunnen beschadigen. Dit willen we vermijden zodat vondsten in de toekomst verder onderzocht of tentoongesteld kunnen worden. Tijdens deze interactieve lezing leer je welke schadefactoren er om de hoek loeren en hoe we zorg dragen voor erfgoed. | Interactieve lezing, bezoek aan het erfgoeddepot Ename |
| Artiesten met migratieachtergrond |
Bezoek aan de Moussem Studios in Anderlecht. Onze werkplaats voor artiesten is gelegen op wandelafstand van centrum Brussel, op de grens van Kuregem en de Heyvaertwijk, één van de meest diverse plekken in het Brussels Gewest, maar ook een plek in transitie, omwille van de ingrijpende plannen voor de kanaalzone.
Tijdens het bezoek bieden we een toelichting rond de werking van Moussem, met onze focus op artiesten met een migratieachtergrond en op artiesten die werken rond actuele grootstedelijke thema’s, en vertellen we waarom Brussel centraal staat in de Moussem werking en hoe we lokaal onze rol zien in de buurt. We lichten ook toe waarom onze werking ‘nomadisch’ is. We bezoeken de werkplaatsen van de artiesten en bieden een kennismaking met de kunstenaars die er aan het werk zijn.
|
Bezoek en rondleiding
bij Moussem |
| Beeld als historische bron
|
Hoe kun je een foto gebruiken als een bron voor kennis over het verleden. Zegt een beeld mee dan duizend woorden? Of heb je duizend woorden nodig om een beeld te verduidelijken. Kan je via een beeld een ‘vergeten geschiedenis’ terug tot leven brengen? Welk ‘vergeten’ verhaal schuilt achter het beeld? | Interactieve workshop
|
| Belgisch kolonialisme: (on)zichtbaarheid en zingeving | Het koloniale verleden is in dit land nooit echt vergeten: het is eerder in stukjes gesneden, versnipperd en vermalen in het collectieve geheugen. Doorheen steden en gemeenten zijn er sporen te vinden die getuigen van de koloniale banden: kloosters die hun leden uitstuurden om de wijde wereld te bekeren, standbeelden van ondernemers en militairen, gebouwen die gebruikt werden door de Belgische staat en bedrijven om koloniaal gebied te beheren… Maar het koloniale verleden is niet enkel aanwezig, het is op vele vlakken ook afwezig. Wat zeggen de vormen van herinnering in onze steden en gemeenten over de omgang in dit land met haar koloniaal verleden? Welke verbeelding over koloniale projecten vinden we terug, en om wiens verbeelding gaat het? Op welke manieren transformeren we vandaag deze materiële getuigenissen, en wat willen we daarmee bereiken? Zijn we veroordeeld tot vastgeschroefde propaganda, of bieden performances nieuwe betekenis aan dit koloniaal verleden? Aan de hand van voorbeelden met beeld- en tekstmateriaal van vroeger en nu gaan we in op deze vragen, en zoeken we uit welk verhaal we vandaag aan koloniale sporen willen geven. | Interactieve lezing |
| Bezet België tijdens de Tweede Wereldoorlog | Op 10 mei 1940 viel nazi-Duitsland ons land binnen. Na 18 dagen moest het Belgisch leger zich overgeven. Vanaf dat moment begon een 4 jaar durende bezetting die heel wat ongemakken en strubbelingen met zich meebracht, waarbij de scheidslijn tussen zwart en wit soms zeer troebel was. Wat deed het verzet precies en wat betekende het om te collaboreren met de nazi’s? Hoe verliep de oorlog voor de meerderheid van de Belgen tijdens Duitse overheersing?
Een gids van het Koninklijk Legermuseum leidt je rond op de tentoonstelling ‘Oorlog, bezetting, bevrijding’ (sectie bezet België) en beantwoordt al je vragen. Aansluitend krijg je een fantastisch uitzicht op de stad Brussel vanop de arcades van het museum. Een bezoek duurt anderhalf uur. Na het bezoek kunnen jullie zonder gids aan de slag gaan met ons pedagogisch dossier of kunnen jullie de rest van het museum bezoeken. |
Bezoek met gids
Koninklijk Legermuseum Aan de slag met pedagogisch dossier |
| Big business @Sinksenfoor | Hoe onze jaarmarkten een sleutelrol speelden voor het ontstaan van de wereldhandel, de financiële markten en de beurshandel
De Sinksenfoor is in Antwerpen een begrip voor een typische foor, met allerlei attracties, suikerspin etc. Maar zijn geschiedenis gaat terug tot in de Middeleeuwen. De jaarmarkten van Brabant, maar ook van Vlaanderen speelden toen een belangrijke rol als ontmoetingsplaatsen van handelaars en kredietvertstrekkers. Zij zetten Vlaanderen en Brabant al vanaf de 14e eeuw op de kaart van de Europese- en in zekere zin van de wereldhandel. Ook toen wat later Brugge en Antwerpen uitgroeiden tot permanente handelscentra bleven de cycli van jaarmarkten belangrijk blijven voor internationale commerciële en financiële transacties. In een interactieve les met evt. een korte excursie in Antwerpen maken wij kennis met enkele uitgegeven bronnen uit de veertiende tot de zestiende eeuw die ons een inkijk verlenen in de wereld van de middeleeuwse en vroegmoderne wereldhandel en financiën. Een mogelijke uitstap kan o.a. de Antwerpse handelsbeurs, en het Felixarchief bevatten, waar zich het archieffonds van de Insolvente boedelskamer bevindt, een commercieel archief dat op de lijst staat van het UNESCO werelderfgoed |
Interactieve les |
| ‘Blended, not shaken’ |
‘Blended, not shaken’. Hoe Griekse en Romeinse munten getuigen van wereldculturen. De klassieke Grieks-Romeinse cultuur was geen westerse, laat staan Europese, maar een mediterrane cultuur. Zij was het resultaat van een mix aan invloeden. Griekse en Italische natuurlijk, maar ook zeer sterke uit het Nabije Oosten, Perzië en Egypte. De Berbervolkeren van de Maghreb deden hun duit in het zakje, zo ook de Iberische volkeren. Ten noorden strekten zich de Keltische culturen uit van Ierland tot Bulgarije en Roemenië. Die waren zelf al vroeg beïnvloed door de steppenvolkeren, wiens territorium zich uitstrekte van China tot de noordkusten van de Zwarte Zee. De Kelten namen selectief elementen over van de Griekse en Italische culturen. In het Romeinse rijk werden ze gewrongen in de dominante cultuur van hun Romeinse veroveraars, maar ze behielden hun eigenheid. Na Alexander knoopten de hellenistische koningen relaties aan met India. In het oosten ontstonden Indo-Griekse rijken. De Indische Oceaan was een drukke handelsroute die Grieks-Romeins Egypte, India, Arabië, de Perzische Golf, en de oostkust van Afrika tot voorbije de evenaar. De zijderoute verbond China met het westen over land en zee. Vele teksten en archeologische resten getuigen hiervan, maar munten in het bijzonder zijn een rijke bron. Griekse en Romeinse munten worden ver buiten de grenzen van het Romeinse rijk gevonden—ze zijn courant tot in India en Sri Lanka en duiken zelfs op tot in Japan. De muntbeelden tonen ons de invloeden van vele volkeren binnen en buiten de grenzen van het rijk. |
Interactieve lezing/workshop |
| Bloed, zweet en zorg op de Bijlokesite |
Wat nu een culturele hotspot is, was meer dan zeven eeuwen lang een zorgsite. Op wandel op de groene, sfeervolle Bijlokesite en in de historische Bijlokeabdij, kruipen jouw leerlingen in de huid van de zusters die hier werkten en woonden. ‘Ora et labora’ en caritas. Deze vrouwen verlieten het wereldlijke leven, maar stonden er tegelijk middenin. Een verhaal over zorg, gehoorzaamheid en rebellie, zorg en boss ladies avant la lettre. Over hoe zusters hun vrouwtje leerden staan, met de Heer in gedachten en de handen aan het bed. |
Rondleiding
amsab |
| Boodschap achter munten en biljetten | De geschiedenis van het geld, een geschiedenis vol propaganda en gemeenschapsvorming? Samen met een museumgids nemen we een bijzondere kijk op munten en biljetten en gaan we op zoek naar de boodschap die erachter schuilgaat. Wens je dieper in te gaan op een specifieke periode? Dat kan! De collectie van het Museum van de Nationale bank is heel breed, gaande van de oudheid tot en met de hedendaagse periode. We gaan op interactieve wijze aan de slag om samen de mysteries van het geld de doorgronden. Heb je je altijd al afgevraagd waarom er in Noord-Amerika en Europa betaald werd met beverpelzen? Onze collectie is niet alleen breed, maar ook divers, ideaal dus om geld vanuit een andere hoek onder de loep te nemen. De museumgids neemt na de rondleiding de tijd om alle vragen te beantwoorden. Ben je ook geïnteresseerd in de (hedendaagse) economie, het Eurosysteem en de rol van een centrale bank? Geen nood, hier kan ook mee aan de slag gegaan worden. Als kers op de taart neem je na de rondleiding een souvenir mee naar huis! | Interactieve rondleiding
Nationale Bank |
| Burgerschap en democratie | Is iedereen een burger? Wat maakt een persoon tot burger? Welke maatschappelijke verantwoordelijkheid en rol hebben wij als deel van een samenleving? In deze sessie staan we (kort) stil bij de institutionele aspecten van burgerschap. Daarna duiken we de praktijk in. Aan de hand van eigen concrete voorbeelden en/of vraagstukkgen (van de leerlingen) gaan we interactief aan de slag en in dialoog met elkaar. | Interactieve sessie |
| Chileens volksverzet met naald en draad | Op 11 september 1973 nam generaal Augusto Pinochet met een staatsgreep de macht in Chili over van de democratisch gekozen president Salvador Allende. Met de steun van Amerika maakte hij een einde aan
de ontwikkeling van Allendes socialistische programma veranderde hij Chili in een neoliberale economie. Tijdens de coup en gedurende de daaropvolgende dictatuur, die zeventien jaar aanhield, werden tienduizenden mensen opgepakt, gevangengezet, gemarteld en vermoord. In deze context verenigden vrouwen zich in de sloppenwijken van Santiago, op zoek naar een inkomen en naar een uitlaatklep voor hun trauma. In het maken van de arpilleras vonden ze beide. Op de stof van gebruikte jutezakken borduurden honderden Chileense vrouwen dag na dag de geschiedenis van hun land. Met kleine stukjes stof, wol en allerhande herbruikte materialen, verhalen de arpilleristas zowel hun dagdagelijkse bestaan in de volkswijken als de grote nationale gebeurtenissen. De tentoonstelling toont een selectie van arpilleras, gemaakt tussen 1975 en 1990. De expo wordt gecureerd door Javier Perugachi en is een concept van Irma Prado Pizarro. Irma kwam eind 1973 vanuit Chili naar België. Zij smokkelde honderden arpilleras uit haar geboorteland. Verglijkbaar: een tentoonstelling rond Lucie Kamuswekera (borduurt koloniaal verleden) en borduurwerk van Syrische vrouwen in het vluchtelingenkamp Shatila. |
Expo met gids
amsab |
| Citéwandeling door Winterslag | De Brusselse architect en stedenbouwkundige Adrien Blomme wou van de mijnnederzetting van Winterslag een voorbeeld van harmonie en schoonheid maken. Zeker voor een eerste cité – die vanaf 1914 gebouwd werd en de enige autonoom functionerende tuinwijk voor de Eerste Wereldoorlog in België was – is dit geslaagd. Ga op ontdekking tijdens een citéwandeling door Winterslag. Misschien ontmoet je wel buurtbewoners met straffe verhalen!. | Citéwandeling door Winterslag
C-Mine |
| C-Mine Energiegebouw | Op de voormalige mijnsite van Winterslag in Genk kan je niet naast de twee schachtbokken en het Energiegebouw kijken. Dit laatste gebouw zorgde vroeger voor de ventilatie in de ondergrond. Nu is dit de thuishaven van cultuurhuis C-mine.
Samen met je klas gaan jullie op verkenningstocht in het C-mine Energiegebouw met een gids en krijgen jullie daar bovenop nog een unieke blik achter de schermen. |
Verkenningstocht C-Mine
van vroeger tot nu C-Mine |
| Controversiële onderwerpen | Hoe ga je om met controversiële onderwerpen in de klas? Welke didactische tools kan je inzetten als leerkracht? Leerlingen zijn mens-in wording waarbij zij grenzen aftasten en hun eigen identiteit invulling en vorm geven. Ze zijn op zoek naar (hun) betekenis en zin(geving) van hun eigen zijn in deze super diverse wereld. Tijdens deze sessie gaan we aan de slag met een controversieel onderwerp en zetten we effectieve tools in om aan de slag te gaan met zulke onderwerpen. Heb je zin om je leerlingen grenzen te laten verleggen in een veilige omgeving? Dan gaan we samen aan de slag om de leerlingen hierin te ondersteunen. | Interactieve workshop deze |
| De vorstinnen van Vlaanderen (Middeleeuwen) | Wat waren de vooroordelen over vrouwen tijdens de middeleeuwen? Was de taak van middeleeuwse gravinnen beperkt tot het hofleven en het opvoeden van de kinderen, of konden ze ook effectief macht uitoefenen? Wat waren de mogelijkheden en beperkingen waarmee ze in hun taken werden geconfronteerd, en welke bronnen kunnen ons hierover informeren?
Gebaseerd op de podcast ‘De vorstinnen van Vlaanderen’ (VRT Max, beschikbaar vanaf december 2023)
|
Interactieve seminarie |
| Demonen, bezetenheid en exorcisme in de middeleeuwen | Satan is een oude bekende in het middeleeuwse christendom. Tussen de elfde en de dertiende eeuw kent de obsessie met hem en zijn demonen een echte revival. Het eindtijd-denken geniet een nieuwe belangstelling. Angsten voor demonische verleidingen en bezetenheid leven weer op. De uitvinding van het vagevuur stimuleert vervolgens een nieuw zondebesef. Visionairen, exorcisten, helderzienden… hebben de handen vol. Vanaf de late dertiende eeuw ontwikkelen scholastische geleerden zelfs een echte demonologie, die het theologische fundament gaat vormen voor de heksenvervolgingen van de late middeleeuwen en vroegmoderne tijd. Via de teksten, verhalen en representaties van toen kijken we de duivel recht in de ogen.
Ter info: https://www.youtube.com/watch?v=rtJg0pKbLwI Deze lezing wordt op maat van de doelgroepleerlingen gegeven. |
Interactieve lezing |
| Digital Storytelling met beelden (cfr. websites bij beschrijving) | Is geschiedenis dood of lijkt dat enkel maar zo? Historici gebruiken meer en meer digitale hulpmiddelen om het verleden terug tot leven te brengen. In deze workshop leer je hoe je via artificiële intelligentie oude zwart-witfoto’s automatisch omzet naar kleur met deoldify.ai. Daarnaast maken we van historische beelden heuse bewegende beeldverhalen met exhibit.so. | Workshop |
| Dochter van de dekolonisatie |
Wat is er aan de hand? Hoe kijken naar kolonialisme? Waarom dekoloniseren? Op basis van haar boek ‘Dochter van de dekolonisatie’ geeft de Belgisch-Congolese politicologe Nadia Nsayi een lezing over de Belgische kolonisatie van Congo, koloniale erfenissen in de Belgische samenleving en het belang van een dekoloniale beweging die streeft naar diversiteit, gelijkwaardigheid en gerechtigheid. De politologe Nadia Nsayi gebruikt een presentatie met tekst, foto’s en videofragmenten. Afhankelijk van de vraag kan een lezing op maat gegeven worden. De interactieve lezing duurt 2 uur. |
Interactieve lezing met
politicologe en auteur Nadia Nsayi |
| Duik in het archiefdepot
|
Tijdens een exclusieve rondleiding in het archiefdepot van Liberas in Gent worden de leerlingen aan het denken gezet over enkele intrigerende vragen. Wat is archief ? Wat kan je allemaal vinden in een archiefbewaarplaats? Wat gebeurt daar? Waarom is het belangrijk om dingen te bewaren?
Na deze boeiende rondleiding duiken de leerlingen nog dieper in de wereld van historisch onderzoek. Tijdens een interactieve workshop maken de leerlingen kennis met de kunst van bronnenonderzoek en bronnenkritiek. De leerlingen gaan aan de slag met authentieke bronnen, terwijl we hen waardevolle tools aanreiken, zoals zoekstrategieën en het juist interpreteren van historische documenten. |
Rondleiding en workshop
Bij Liberas Gent |
| Eerste Wereldoorlog 1914 – 1923 |
Hoezo 1923? De Eerste Wereldoorlog in het Midden-Oosten, een vergeten (verzwegen) geschiedenis. Een educatief medewerker van het In Flanders Fields Museum komt naar de klas om dit verhaal te duiden. Nadien ontvangen jullie bijkomend materiaal (tekst, beeld, geluid) om mee aan de slag te gaan. |
Interactieve lezing
Flanders Fields Museum
|
| Emotienetwerk rond standbeeld Leopold II |
Wat doe je met een neergehaald standbeeld van Koning Leopold II? Is het aan een museum om dit te bewaren? Waarom en voor wie? Stap als klasgroep het gesprek in over de betekenis en omgang met koloniale standbeelden die uit de publieke ruimte werden gehaald. Erfgoedcel Gent begeleidt jou in een emotienetwerk rond het standbeeld van Leopold II. |
Workshop
STAM |
| Europa en de wereld in de tijd der Ontdekkingsreizen |
Rond 1500 verkenden Europese wereldreizigers als Columbus en Vasco da Gama zeeroutes naar Amerika en langs Afrika naar Azië en legden zo de basis voor een nieuw tijdperk in de wereldgeschiedenis. Er ontstonden koloniale rijken in Noord- en Zuid-Amerika, handelscompagnieën als de Verenigde Oost-Indische Companie en de Engelse East India Company voerden intensief handel met Aziatische specerijen, katoen en andere handelsgoederen. Tegelijker tijd werden via de Atlantische Oceaan miljoenen tot slaaf gemaakte Afrikanen naar de plantages van het continent Amerika vervoerd. Algemeen wordt deze periode als een eerste stap in richting kolonisatie van de wereld door Europa gezien, maar in feite waren de interacties tussen Europeanen en bewoners van andere wereldregio’s tussen 1500 en 1800 zeer verschillend en was er allesbehalve een algemene tendens van Europese dominantie. In deze workshop behandelen wij de verschillende vormen en kanalen van interacties aan de hand van concrete voorbeelden uit de Amerikaanse, Afrikaanse en Aziatische geschiedenis uit recent historisch onderzoek. |
Workshop |
| Familiegeschiedenis | Hoe doe je onderzoek naar jouw eigen familiegeschiedenis? Hoe kan je online zoeken naar sporen van jouw voorouders? Welke bronnen uit archieven bestaan er allemaal om jouw familieverleden te reconstrueren? In een workshop maken we kennis met de vele mogelijkheden en gaan we zelf aan de slag. Vertrekpunt is familiegeschiedenis.be, dé online handleiding voor familiegeschiedenis. | Workshop |
| Geheimen achter de Old Masters |
De afdeling van de Old Masters in de KMSKB herbergt een kunsthistorische verzameling schilderijen van de 14de tot de 19de eeuw. Die schilderkunst kan ook met zuiver historische ogen worden bekeken, als primaire bronnen die ons een blik gunnen op bepaalde maatschappelijke contexten. Benieuwd welke boodschappen en informatie je kan ‘lezen’ in schilderijen? Dan biedt een bezoek aan het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Brussel je deze kans.
Maak zelf een keuze tussen mogelijke thema’s: de circulaire microkosmos van de individuele mens: geboorte, liefde en dood en ‘later’, of een geschiedenis van culturele expressies (muziek, literatuur…), van ontdekkingen van ‘vreemde’ werelden, van godsdiensten, van sociale maatschappelijke geledingen, van het dagelijkse leven… Of misschien heb je zelf een creatief voorstel? Shoot! De leerlingen krijgen een interactieve rondleiding die jullie de (geheime) boodschappen achter de kunstwerken uit de doeken doet en tegelijk oog heeft voor het veranderende penseel. De rondleiding duurt anderhalf uur |
Interactieve rondleiding
KMSKB
|
| Geschiedenis van de misdaad, politie en justitie | Altijd benieuwd geweest hoe misdaad vroeger werd bestreden? Tijdens deze lezing staan we stil bij de dagelijkse werking van de politie in de 19de en de 20ste eeuw. Hoe traden politiediensten in de steden op en welke relatie onderhielden zij met de bevolking? Was er vroeger ook al sprake van politiegeweld en etnisch profileren? | Interactieve lezing |
| Het Belgisch Spoorwegnet | Altijd al benieuwd geweest naar de wereld achter de schermen van het Belgisch spoorwegnet? In deze sessie duiken we in de socio-economische en technologische geschiedenis van het spoorwegnetwerk. We staan stil bij de toekomst van het spoor in je gemeente en/of Vlaanderen/België (inzoomen op een specifiek treinstation behoort ook tot de mogelijkheden). Welke innovaties en initiatieven mogen we verwachten in de toekomst?
In dit seminarie staan we eerst stil bij de geschiedenis van het spoorwegennetwerk, om te eindigen bij de toekomst ervan. Een kleine greep uit wat u kan verwachten: Na Engeland (1825) waren op mondiale schaal de Belgische spoorwegen de eersten om een commerciële spoordienst aan te bieden (1835, vijf jaar na de onafhankelijkheid). Door de onafhankelijkheidsstrijd had Nederland de waterwegen afgesloten voor de Waalse industrie en de Antwerpse haven lam gelegd. Het spoor bood een oplossing. De Belgische spoor- , machine- en rijtuigenbouw werd vermaard en kreeg internationale opdrachten. Vandaag behoort de Belgische treinbeveiliging en treinregeling tot de wereldtop (HST en vrachtverkeer). Enkele bijkomende vragen die aan bod kunnen komen:
|
Seminarie
Mogelijkheid tot begeleid bezoek aan een verkeersleidingscentrum of een werkplaats Infrabel/NMBS |
| Historische antropologie | Wil je te weten komen op welke manier de middeleeuwen een impact hebben op de wereld van vandaag en de populaire cultuur? Ben je benieuwd waar ‘geschiedenis’ azich schuil houdt? Tijdens deze sessie gaan de leerling tijdens een workshop aan de slag met een expert. | Interactieve workshop |
| Historische dansen | Ben je benieuwd naar middeleeuwse (middeleeuwen en renaissance) dansen? Ben je geprikkeld door re-enactment en living history? Zijn jullie creatieve doeners? Misschien is deze interactieve workshop wel iets voor jullie? | Interactieve workshop |
| Historische empathie | Kunnen we écht voelen wat mensen in het verleden voelden? Hoe leefden de mensen écht? Zijn wij in staat om via kennis en verbeelding ons in te leven in het leven van ‘toen’, in een ver verleden? Welke rol spelen emoties in de keuzen die mensen ma(a)k(t)en in het verleden en nu? Waarom is het belangrijk om te weten, in te beelden, te voelen hoe mensen vroeger leefden? Wat kunnen we hieruit leren voor heden? Weze waarschuwt: Historische empathie gaat niet (altijd) over een ver verleden. Tijdens deze sessie zetten we multiperspectiviteit en historisch bewustzijn als hefboom in om hedendaagse historisch maatschappelijke uitdagingen beter te begrijpen en hier empathisch mee om te gaan. | Interactieve sessie |
| Honger naar Gent | De geschiedenis ontdekken door een culinaire bril? Beleef met je klas Het verhaal van Gent en de museumstukken vanuit het perspectief van spijs en drank. Vandaag is ons bord meer divers dan ooit. Maar wist je ook dat je 500 jaar geleden al kaas uit Frankrijk, vijgen uit Damascus of kaneel en peper uit het Verre Oosten op de Gentse markt kon kopen? Ontdek dat wat op tafel komt, nooit helemaal losstaat van economie en politiek. Een culinaire insteek toont het machtige Gent van de 14de eeuw en het ongelijke Gent van de 19de eeuw. Kom dichter bij de Gentenaren die hier ooit leefden, werkten, aten en dronken. Van feestmalen met oesters, pauw of zelfs walvis in het Gravensteen tot Gentse hutsepot vandaag! | Rondleiding
STAM |
| Identiteit in de WOII en nu | Wat bepaalt wie we zijn en in welke hokjes worden we gestopt door slechts één of enkele identiteitskenmerken en hoe werd er vroeger naar identiteit gekeken? Een gids komt langs in de school met een PowerPointpresentatie over deportatie en genocide tijdens de Tweede Wereldoorlog. Na deze introductie gaan jullie aan de slag. Tijdens een workshop denken jullie na of de eigen identiteit en over de identiteit van de groep waartoe jullie behoren. Daarna keren we terug in de tijd en gebruiken we beeldmateriaal uit de jaren 1930 en 1940. Deze activiteit duurt 3 à 4 lesuren. | Interactieve workshop op jouw school
War Heritage Institute |
| Jeugd- en popcultuur | Pop- en rockmuziek zijn alomtegenwoordig. Die muziek straalt de jeugd- en popcultuur uit die terug te vinden is in films, mode, dans, boeken en stripverhalen. De veranderende samenleving bracht ‘nieuwe’ jeugd- en popcultuur waarbij mensen mondiger werden, opkwamen voor vrouwenrechten, een laisser aller attitude aannemen, enz. Welke invloed had de jeugd- en popcultuur die uit de VSA en GB overwaaide op de jongeren in de jaren zestig en zeventig, in een toen relatief conservatief Vlaanderen? Op welke aspecten van de samenleving is er een interactie te zien die blijvend veranderd is (emancipatie, migratie, politiek, sociale ontvoogding, …)? Jeugd- en popcultuur wordt soms in verband gebracht met ‘jeugdcriminaliteit’. Is dat zo of is/was dat gewoon kattenkwaad die niemand kwaad doet?
In deze interactieve lezing zoomen we in op (deel-)aspecten van jeugd- en popcultuur van de jaren zestig en zeventig. Daarbij ligt de focus op de ontwikkeling en invloed van populaire cultuur en muziek op de verschillende lagen en delen van onze samenleving. Welke impact heeft dit gehad op het (socio-economisch) gedrag van de ‘jeugd van toen’. Zij worden vanaf dan in groeiende lijn een belangrijke (consumenten-)massa aangaande muziek, mode, pop-art en festivals. Speelt de jeugd- en popcultuur een rol in de manier waarop wij de wereld/samenleving ervaringen of ondergaat de jeugd- en popcultuur zelf veranderingen onder invloed van maatschappelijke tendensen? De expert kan indien gewenst dieper in gaan met bepaalde aspecten. |
Interactief lezing
met film- en muziekfragmenten |
| Judith, de eerste gravin van Vlaanderen | In de derde aflevering van de televisiereeks Het verhaal van Vlaanderen kwam Judith, de eerste gravin van Vlaanderen, uitgebreid aan bod. Aan het einde van de uitzending ging Tom Waes in geprek met twee experts over het skelet van een vrouw waarvan men vermoedt dat het wel eens om Judith zou kunnen gaan. Maar hoe kan je dat eigenlijk weten?
Historicus Steven Vanderputten ging samen met archeologen en bio-antropologen aan de slag om het dossier uit te spitten… |
Interactieve lezing |
| Maritieme geschiedenis – Gent/Antwerpen als havenstad | Vlaanderen heeft dankzij zijn ligging aan de Noordzee een grote maritieme impact ondervonden in zijn geschiedenis. Desondanks hebben de meeste Vlamingen geen uitgesproken maritieme identiteit. Aan de hand van een rondleiding in Gent of Antwerpen zullen wij de rol van het maritiem (of rivier-) transport in de geschiedenis van de twee steden bespreken. Wij beginnen telkens aan de middeleeuwse kern van de stad en volgen de evolutie van hun respectief waternetwerk tot de havenuitbreidingen van de negentiende en twintigste eeuw. | Rondleiding Gent of Antwerpen |
| Marketingplan uitwerken | Heb je altijd al willen weten hoe je je projectidee in ‘the picture’ kan plaatsen? Welke communicatie- en marketingstechnieken kan je hier voor inzetten?
Samen met een marketingmanager ga je aan de slag om een sterk communicatie- en marketingplan op te stellen rond jullie project. We vertrekken van jullie projectidee om een communicatie- en marketingstrategie uit te werken! |
Interactieve workshop
Kinepolis |
| Middeleeuwse clichés |
‘Middeleeuws’. Zelden wordt een term zo misbruikt. Iedereen begrijpt meteen wat je bedoelt wanneer je een fenomeen als middeleeuws omschrijft: achterhaald, primitief, barbaars, mensonterend. Want dat zijn de middeleeuwen in de populaire verbeelding. Een periode waarin iedereen stinkt, angst en bijgeloof heerst, vrouwen niks te zeggen hebben, en je voor een akkefietje aan de galg hangt. Maar, waar komen die clichés vandaan? Waarom zijn ze zo hardnekkig? En hoe zat het dan écht met die middeleeuwse toestanden? In deze les laat Jonas Roelens je kennismaken met echte middeleeuwse mensen voorbij de clichés. Middeleeuwers die veel meer met ons gemeen hebben dan je zou denken. Want de Lage Landen werden in de middeleeuwen net zoals vandaag bevolkt door mondige burgers, kritische geesten, vrijgevochten vrouwen en wereldse reizigers, mensen die hun wereld zo logisch en goed mogelijk organiseerden. Wie voorbij de stereotype denkbeelden kijkt, ontdekt dan ook een leefwereld waarin middeleeuws eigenlijk vrij herkenbaar in de oren klinkt. |
Interactieve les |
| Middeleeuwse oorkonden en zegels | Waarom begonnen vanaf de twaalfde eeuw steeds meer vorsten en edellieden hun overeenkomsten neer te schrijven? Hoe organiseerde de vorst zijn administratie, en over welke kwaliteiten moest een goede klerk beschikken? Wat is een ‘oorkonde’, waarom heeft ze zo’n specifieke vorm, en waarom hangen er zegels aan?
|
Bezoek
Interactief seminarie |
| Middeleeuwse samenleving en cultuur | Tijdens een introductieles staan we stil bij onderzoek naar de middeleeuwse samenleving en cultuur en in bredere zin. We staan stil bij vragen zoals “Wat is historisch onderzoek en waarom doen we het” en “Waarom noemen we wat achterlijk is “middeleeuws”?”. | Interactieve introductieles |
| ‘Migratie bekeken vanuit een zelforganisatie’ – 40 jaar DHKD | Wie neemt het op voor jouw rechten? Je recht op onderwijs, op vrije meningsuiting, op veiligheid? En wat als je migreert en plots tot een minderheid behoort? Wie neemt het dan voor je op? In dat gat sprongen enkele Turkse Gentenaars 40 jaar geleden. Als een van de eersten in Vlaanderen richtten ze een ‘zelforganisatie’ op: Demokratik Halk Kültür Derneği, afgekort DHKD of Democratische Culturele Volksvereniging. Maar DHKD is altijd meer dan enkel een vereniging van Turken geweest. Het was een bastion en een volksschool, een cultureel centrum, een onthaalbureau, een integratiedienst, maar bovenal een familie, een tweede thuis: van minderheden voor minderheden.
Na 40 jaar geven de pioniers van DHKD de fakkel door aan de volgende generatie. Met een blik naar de toekomst, maar zonder de rug naar het verleden te keren. Zo ontstond de tentoonstelling ‘Wij zijn nooit de Turken geweest’ die van 8 mei tot 27 oktober 2023 liep in Amsab-ISG. Naar aanleiding van deze tentoonstelling ontwikkelde Amsab-ISG een educatief pakket dat de thema’s migratiebeleid, onderwijs en racismebestrijding behandelt vanuit het perspectief van een zelforganisatie. Het pakket is bestemd voor de 3de graad van het secundair onderwijs en past binnen de lessen geschiedenis, cultuurwetenschappen en PAV. We bieden dit educatief aan (binnenkort ook online) en zijn ook bereid om deze les in de klas te geven. |
Interactieve les
amsab |
| Migratie en diversiteit | Wat is de rol van diasporagemeenschappen in België en daarbuiten? Hoe kunnen we migratie en diversiteit bespreekbaar maken? Waarom organiseren we (circulaire) economische migratie? Hoe brengen we de politie en migrantengemeenschappen dichter bij elkaar? Wat betekent crisisopvang voor Oekraïense vluchtelingen? Hoe faciliteren we integratie in de samenleving? Op welke manier kunnen we slachtoffers van mensenhandel, niet-begeleide minderjarige vreemdelingen, LGBTQI+ personen met een migratieachtergrond en andere kwetsbare groepen beter beschermen?
Migratie is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven, maar heeft meer facetten dan we denken. Interesse? De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) vertelt je er graag alles over in een interactieve sessie. |
Interactieve lezing (1u30-2u)
Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) |
| Migratie en identiteit | Op zoek naar een manier om met je klas te werken rond de thema’s roots, migratie en identiteit? Benieuwd naar de verhalen van de (groot)ouders van je leerlingen? In deze workshop staan we vanuit het Red Star Line Museum stil bij het belang van familieverhalen in de context van migratie. Hoe werk je aan erfgoedbewustzijn? Hoe bewaar je verhalen, objecten en foto’s voor de toekomst?
Vanuit praktijkvoorbeelden maken leerlingen kennis met verschillende migratieverhalen en staan we stil bij de eigen verhalen. Verwacht je aan concrete tips om zelf aan de slag te gaan rond eigen erfgoed. Heb je zelf thuis voorwerpen, foto’s, filmpjes of cassetten liggen? Breng ze gerust mee! |
Interactieve workshop bij
Red Star Line Museum |
| Migratie en superdiversiteit |
Benieuwd naar het unieke verhaal van de superdiversiteit in Brussel en die dynamiek in onze grootstad? Welkom voor een interactieve rondleiding in het MigratieMuseumMigration (90 minuten). Vandaag leven in Brussel 184 nationaliteiten samen. Zij vormen samen deze kosmopolitische regio. De Belgen vormen de grootste groep, gevolgd door de Fransen, de Roemenen en de Marokkanen. Elke dag komen nieuwe mensen aan en vertrekken er anderen weer. Allemaal hebben ze hun droom, hoop en verhaal. Deze verhalen kleuren hét verhaal van Brussel. Het MIGRATIEMUSEUMMIGRATION geeft een permanente thuis aan de verhalen van de eerste generatie gastarbeiders, van de vroegste bewoners van het Klein Kasteeltje, van de expats, de oorlogsvluchtelingen, de Europeanen die zich vrij bewegen binnen de EU en vele anderen. Het is een sfeervolle omgeving waar bezoekers via herinneringen en souvenirs op ontdekking gaan in Brussel en in het leven van anderen. Maar, het is vooral een museum waar veel ruimte is om je eigen verhaal te delen. |
Interactieve rondleiding
MIGRATIEMUSEUMMIGRATION |
| Migratiegeschiedenis |
Tijdens een bezoek aan een stadsarchief (bvb. van Brussel, Antwerpen, Gent of Aalst) staan we stil bij de geschiedenis van immigratie in de stad in de 19de en 20ste eeuw. Daarbij gaan we in de gemeentelijke vreemdelingen- en bevolkingsregisters op zoek naar de verschillende groepen van nieuwkomers uit andere Belgische steden en het buitenland die zich in de stad vestigden. Wat was hun afkomst, geslacht, leeftijd en opleiding of beroep? In welke wijken van de stad gingen zij wonen en in welke economische sectoren gingen zij aan de slag? |
Interactieve workshop |
| Moderne visie op de middeleeuwen | Tijdens een workshopsessie maken we kennis met schatten uit de handschriftenverzameling van de Universiteitbibliotheek te Gent. Dit kan via velerlei insteken: communicatie voor de boekdrukkunst, de overlevering van de klassieke cultuur, hoge en lage cultuur, enz.). | Workshop |
| Mondelinge geschiedenis | Hoe kun je interviews met getuigen gebruiken als historische bron? Hoe selecteer je de persoon die je wenst te interviewen? Wat is een goede vraag?
Op welke manier kan van de informatie die je krijgt uit interviews een coherent verhaal maken? |
Interactieve les |
| Narratologie | Op welke manier worden historische verhalen geanalyseerd? Wat kunnen we halen uit ‘oud’ of ‘vergeten’ verhalen? Kunnen verhalen ons iets vertellen over groepsidentiteiten in het middeleeuws verleden? Benieuwd naar wat je allemaal kan ontdekken? In deze workshop krijgt je tips and tricks om aan de slag te gaan met ‘vergeten’ verhalen. | Workshop |
| Natievorming en nationalisme in België | Viert België ooit zijn 200ste verjaardag? De actuele communautaire spanningen doen twijfels rijzen. Zijn de spanningen tussen de gemeenschappen in België echt onoverbrugbaar en waar komen ze vandaan? Hoe is een taalprobleem kunnen uitgroeien tot een communautair probleem dat het Belgisch staatsverband in zijn voegen doet kraken? Waar is het fout beginnen lopen? Konden er andere paden bewandeld worden? Waren de vroegere generaties politici creatiever in het bedenken van oplossingen? Of gaat het om een structurele fout in de Belgische constructie? Een historische analyse van de taalbreuklijn in België biedt een verhelderend blik en antwoorden op de gestelde vragen. | Interactieve lezing |
| Online Expo | Curator van een virtueel museum zijn? Een online tentoonstelling maken? Dit kan met digitaal expositieplatform Omeka S. In deze workshop leer je hoe je een online collectie kan creëren en hoe je met die collectie virtuele exposities maakt aan de hand van tekst, beelden, kaarten, tijdlijnen, etc. | Workshop online collectie creëren |
| Ontdek de archiefwereld | Tijdens een interactieve workshop gaan we in jouw klas aan de slag rond archief. We starten de workshop met een inleiding over archief. Aan de hand van enkele originele stukken worden de leerlingen aan het denken gezet over enkele intrigerende vragen. Wat is archief ? Wat kan je allemaal vinden in een archiefbewaarplaats? Wat gebeurt daar? Waarom is het belangrijk om dingen te bewaren? Deze workshop prikkelt niet alleen de nieuwsgierigheid, maar reikt ook tools aan om zelfstandig op onderzoek uit te gaan. Aan de hand van enkele concrete voorbeelden maken de leerlingen kennis met doeltreffende zoekstrategieën, het correct omgaan met historische bronnen en bronnenkritiek. | Workshop in de klas |
| Oorlog en vrede | Leren over oorlog en vrede: Oorlogen en gewelddadige conflicten trekken bloederige lijnen doorheen de geschiedenis. Ze laten diepe sporen na, zowel in persoonlijke en familiale herinneringen als in de culturele en politieke herinnering. Kunnen we leren uit het gewelddadige verleden? Kunnen we er ‘lessen uit trekken’ om vrede te versterken? In deze lezing onderzoeken we in het licht van enkele historische cases waarom mensen en samenlevingen tot geweld overgaan om te verkennen wat vrede kan betekenen. | Interactieve lezing
op school of tijdens een bezoek aan het Vredesinstituut in het Vlaams Parlement |
| Oorlog staat nooit op zich |
“Oorlogen staan nooit op zich. Ze lijken tentakels te bezitten die schier onmerkbaar doorgroeien, tot ze elders opschieten en weer in conflicten ontvlammen.”De woorden van Erwin Mortier blijken terug actueler dan ooit. De oorzaken van de oorlog in het Midden-Oosten, die voor de zoveelste keer ontvlamt, zijn deels terug te voeren tot wat tijdens en na de Eerste Wereldoorlog in de regio gebeurde. Het In Flanders Fields Museum kan helpen om jongeren wat wegwijs te maken in dit historisch kluwen en de opeenstapeling van foute beslissingen met verschrikkelijke gevolgen. Een educatief begeleider geeft een presentatie in de klas en biedt extra bronnen aan waar leerlingen zich in kunnen verdiepen. De opgedane kennis gieten de leerlingen in een presentatie. Wij bieden onze accommodatie aan om die presentaties aan de rest van de klas voor te stellen. Hierna volgt een bezoek aan het museum. Indien gewenst kan na het museumbezoek een educatief begeleider mee op jullie bus voor een rondrit in de Ieperboog. In dit herdenkingslandschap liggen tal van WOI-sites die recent door Unesco als werelderfgoed zijn erkend. Elk op zich confronteren ze ons met waar oorlog werkelijk voor staat en dragen ze een universele oproep tot vrede uit. |
Presentatie in de klas
Interactieve workshop Busrit in Ieperboog (optie) In Flanders Fields |
| OSINT |
Wat is echt en wat is fake? Vandaag de dag worden we overspoelt met informatie via allerlei (sociale) media en nieuwskanalen uit de hele wereld. Vanwaar komen die bronnen? Wie schrijft ze, en waarom? De expert-journalist leert je de OSINT-wereld (Open Source Intelligence) kennen. In deze interactieve master class leer je een (visuele) bron opzoeken en de betrouwbaarheid ervan te achterhalen via de OSINT met Knack expert-journalist factchecks. Ga aan de slag als een echte kritische journalist! |
Interactieve master class
Knack |
| Perspectieven op het koloniale verleden | De workshop “Perspectieven op het koloniale verleden” biedt leerlingen van het 4de tot het 7de jaar van het algemeen, technisch en beroepssecundair onderwijs, de kans om kennis te maken met de koloniale geschiedenis van België. De leerlingen duiken onder in de koloniale geschiedenis aan de hand van het leven van 7 personages, Belgische en Congolese mannen en vrouwen die de kolonisatie hebben meegemaakt. Gedurende een halve dag stellen zij aan de hand van historische documenten (krantenartikels, foto’s, kaarten, biografische gegevens, …) de biografie op van een personage naar keuze. Nadat de jongeren de koloniale geschiedenis terug tot leven brachten middels verhalen, kijken ze met een nieuwe blik terug naar deze periode en de gevolgen ervan die nog merkbaar zijn tot op vandaag. Op die manier worden ze uitgenodigd om hun kijk te verruimen en hun creatieve en kritische geest te gebruiken om te reflecteren over het koloniale verleden van België en de manier waarop we daar vandaag mee omgaan. | Interactieve workshop
BELvue Museum |
| Perspectieven op de koloniale geschiedenis
|
Historisch dossier: Belgische kolonisatie in Midden-Afrika. Het BELvue museum stelt een gedetailleerd dossier over de Belgische koloniale geschiedenis ter beschikking van leerkrachten en andere belangstellenden. Volgens een studie uitgevoerd in 2017 op verzoek van de Koning Boudewijnstichting onder Congolese, Rwandese en Burundese Belgen, vonden 9 op de 10 respondenten dat de koloniale geschiedenis onvoldoende onderwezen werd op school. Uit andere enquêtes bleek dat leerkrachten zich vaak te onzeker voelen om het onderwerp te behandelen en het daarom niet onderwijzen. Om dit te verhelpen heeft het BELvue museum het historisch dossier “De Belgische kolonisatie in Midden-Afrika” ontwikkeld. | Interactieve workshop
BELvue Museum |
| Pioniers in de migratie |
Migratie is niet nieuw, het is eeuwenoud. Maar wat weten we over de migraties die onze steden, ons land hebben gevormd? Sinds wanneer eten we pizza en wie bouwde de eerste moskee? Met welke 160+ landen zijn we door migratie verbonden? Migratiehistorica Tina De Gendt komt in de klas voor een supersnelle (en begrijpbare!) introductie op de migratiegeschiedenis van Vlaanderen, met veel aandacht voor de verhalen van de pioniers. Daarmee kunnen de leerlingen zelf aan de slag: op zoek naar hun eigen roots, naar de pioniers in hun stad of naar unieke plekken in hun buurt. https://blijvenplakkeningent.be/nl.html
|
Actieve workshop |
| Podcast maken | Een expert geeft je in twee lesuren handige tips en trics voor een podcast! We beginnen met een aantal algemene principes: hoe breng je een verhaal dat leuk én goed onderbouwd is? Hoe verwerk je informatie in een podcast waar je blijft naar luisteren? Wat werkt in een podcast, en wat net niet? We luisteren in dit deel naar leuke podcastfragmentjes met goede voorbeelden. Daarna gaan we aan de slag. We werken in groepjes, en brengen wat we geleerd hebben in de praktijk. We schrijven een kort scenario uit, en nemen een fragmentje op. Op het einde van de begeleiding heb je een aantal opnames met eerste versie van fragmenten van de podcast. Met deze principes kan de klas dan verder aan de slag!
Ik begeleid een klas die al een concept heeft, de leerlingen hebben al een idee van het onderwerp en beschikken over informatie. Een week voor de les worden concept en basisinformatie naar mij doorgestuurd, zo gaan we het meest uit de begeleiding kunnen halen. De leerlingen beschikken over opname-apparatuur (1 per 4 leerlingen), dit mag gerust een gsm met dictafoon-app zijn. |
Interactieve hand-on workshop |
| Polarisatie en verbinding |
Een heleboel historische thema’s zorgen voor controverse. Mensen zijn het oneens met elkaar over de interpretatie van historische feiten. Zo’n onenigheid kan soms tot polarisatie leiden. En natuurlijk heeft een democratie polarisatie nodig. Want radicale stemmen stellen het status quo in vraag en alleen zo is sociale verandering mogelijk. Maar polarisatie kan ook grote schade aanrichten. Dat gebeurt als niet langer meningen tegenover elkaar staan, maar ‘wij’ en ‘zij’. Er worden kampen geframed van wij tegen zij, links tegen rechts, oud tegen jong, zwart tegen wit. Hoe intenser die schadelijke polarisatie, hoe moeilijker het samen wonen, samen leren, samen werken.
Deze vorming brengt het fenomeen op maat van jongeren. Wat is polarisatie? Is het hetzelfde als een conflict? Hoe komt het dat mensen zo gemakkelijk in ‘wij’ en ‘zij’ vervallen? En waar ligt de grens tussen activisme en toxisch polariseren? De vorming duurt drie lesuren.
Wil je liever een meer praktische sessie rond dit thema? Dan gaan we aan de slag met de edubox wij-zij-denken.
|
Workshop op school
door Hannah Arendt Instituut |
| Propaganda en manipulatie |
Zijn mensen manipuleerbaar? Hoe werkt propaganda? Waarom gebruiken politici en instituten propaganda? Worden mensen gemanipuleerd via propanda en met welke doeleinde? In deze interactieve lezing doet de Knack-journalist de kneepjes en mechanismen van propaganda en manipulatie uit de doeken. Je leert de boodschap achter de informatie te analyseren op betrouwbaarheid, doel van een informatie(bron) te achterhalen, … Ben jij gewapend tegen ‘journalistieke’ manipulatie, of toch niet? |
Interactieve les
Knack |
| Propaganda verleidt keurig kiezers | Zwarte Zondag in 1991 was de dag waarop het Vlaams Blok (nu Belang) een verkiezingsoverwinning boekte. Met populistische en uitgekiende campagnes kon de partij drie keer meer kiezers verleiden. Heb je je ooit al eens afgevraagd welke strategieën de partij hiervoor gebruikte? Als je de propaganda van het Vlaams Blok naderbij bekijkt, kom je tot enkele merkwaardige vaststellingen. In een interactieve workshop komen volgende vragen aan bod: wat is propaganda, wat is propagandataal, hoe werkt het, waarom gebruiken politieke partijen propaganda, … ? | Interactieve workshop door medewerker van het
Archief voor nationale bewegingen |
| Schrijven in de Middeleeuwen : welkom in het scriptorium | Hoe gingen middeleeuwse monniken te werk om een manuscript op perkament te kopiëren? In welke omstandigheden moesten ze werken, en hoe vervaardigden ze hun inkt en schrijfmateriaal? Waarom schreven ze sommige teksten in een plechtig schrift, en andere in een snelschrift? Hoe ga je te werk om een ‘onleesbaar’ handschrift uit het verleden te ontcijferen?
Twee mogelijkheden:
|
Bezoek
Interactieve seminarie |
| Sociale en culturele geschiedenis | Tijdens een sessie van ongeveer een lesuur staan we stil bij de geschiedenis van het Westen tijdens de vroege en centrale middeleeuwen, met bijzondere aandacht voor thema’s uit de sociale en culturele zoals groepsvorming en collectief bewustzijn, leiderschap, memorie, gender, rituelen, en communicatie in de brede zin van het woord. | Interactieve les |
| Sociale geschiedenis van jeugdcriminaliteit en jongerencultuur | Welk kattenkwaad haalden de jongeren vroeger uit? Via de methode van archiefonderzoek zoeken en analyseren we originele documenten van Belgische jeugdrechtbanken die ons een zicht geven op de gepleegde jeugdcriminaliteit in het begin van de 20ste eeuw. Wie waren de jongeren die hierbij betrokken waren en welke maatregelen krijgen zij opgelegd? | Archiefonderzoek |
| Sociale verandering en democratie | Welke praktijken uit het verleden kunnen inspiratie bieden voor problemen binnen onze hedendaagse democratie?
We leven in een tijd die met rasse schreden veranderd. De ene crisis is nog niet voorbij, of we zitten al middenin een andere. Het gaat van financiële crisis, over een pandemie naar oorlog en klimaatverandering. De oplossingen die de politiek naar voor schuift lijken steeds minder geloofwaardig. Steeds meer mensen hebben dan ook het gevoel dat ze niet meer gehoord worden. In deze interactieve sessie vragen we ons af hoe we de grote uitdagingen van vandaag samen kunnen aanpakken. Doorheen de geschiedenis heeft de mens tal van praktijken bedacht om de samenleving van onderuit vorm te geven. In dit project gaan de leerlingen samen op zoek naar inspiratie uit het verleden voor oplossingen voor de problemen van vandaag. Wat kunnen we tijdens deze energiecrisis, bijvoorbeeld, leren van het oude systeem van coöperatieven? Of kan de oude Atheense democratie inspiratie bieden om ons parlementaire systeem te verbeteren? |
Interactieve sessie
Masereelfonds |
| Stadsbesturen, heerlijkheden, woonpatronen en vastgoed-transacties in steden , 15de-16de eeuw | Ben je benieuwd hoe stadsbesturen vroeger waren? Vraag een expert in je klas! Wil je weten hoe de mensen vroeger leefden? Hoe de ruimtelijke ordening in elkaar zat? Ben je nieuwsgierig naar oude stadkaarten? Wie weet kom je in je zoektocht langs mooie ‘vergeten’ plekken. | Stadswandeling |
| Stedelijke elites, adel, ridders 15de -16de eeuw | Wil je meer te weten komen over de ‘lang vergeten’ stedelijke elites, adel en ridders uit de 15de -16de eeuw. Boek dan een historica die jullie daar meer over kan vertellen. Zij brengt jullie terug naar de rijk gevulde ‘vergeten’ geschiedenis. | Interactieve lezing |
| Tegelmethode | Wie iets van geschiedenis kent, weet dat hij er nog niets van kent. Er is altijd meer te ontdekken, altijd nog een verrassing om de hoek. Letterlijk! Met het project De Vierkante Kilometer heeft het STAM-Stadsmuseum Gent een methode ontwikkeld om samen met de buurt op zoek te gaan naar verborgen stadsgeschiedenissen. Welke mensen zijn vergeten? Welke groepen komen nergens aan bod? Welke verhalen worden verzwegen? In een sessie brengen we de leerlingen de kneepjes van de methode bij, zodat ze zelf als onderzoeker aan de slag kunnen: op zoek naar verborgen geschiedenis. https://stamgent.be/nl_be/digi-expos/de-vierkante-kilometer |
Workshop (STAM) |
| Vakantiekolonies 1887-1980 | De eerste vakanties voor de meeste arbeiderskinderen gingen richting Belgische kust waar ze in een vakantiekolonie verbleven. Zwakke kinderen laten aansterken met gezonde voeding en lucht, dat was de motivatie van de liefdadigheidsinstellingen die de eerste vakantiekolonies inrichtten. De experimenten bleken zo succesvol dat dit initiatief al snel door tal van verenigingen en later door mutualiteiten met een verschillende politieke achtergrond werd nagevolgd. Veel vijftigplussers kunnen er nog van meespreken. Amsab-ISG biedt bronnen en een les aan om dit fenomeen te belichten. |
Interactieve les met bronnen Amsab |
| Van pest tot corona: een geschiedenis van epidemieën in België | In deze workshop leren de leerlingen welke epidemieën er vroeger in België heersten, en welke maatregelen er werden genomen om die te bestrijden. Social distancing, quarantaine, dragen van mondmaskers, sluiten van scholen: deed men dat in het verleden ook? Daarnaast zal ze tonen hoe leerlingen dit onderwerp onderzoekend kunnen leren door met historische bronnen (online beschikbaar) aan de slag te gaan zoals doodsoorzaken- en overlijdensregisters uit de woonplaatsen van de leerlingen. Momenteel loopt een groot vrijwilligersproject over sociale verschillen in sterfte en doodsoorzaken in Antwerpen. www.sosantwerpen.be | Interactieve workshop |
| Verbindende dialoog | De spanningen die vandaag de dag te voelen zijn, zijn – deels – te verklaren vanuit een historische perspectief. Een helikopterzicht biedt een breder zicht op de verscheidenen dynamieken die op elkaar inspelen op macro-, meso- en microniveau. Hoe leer je de leerlingen die grotere/bredere dynamieken onderscheiden? Op welke manier kunnen ze de voor de hand zijnde betrouwbare (digitale) bronnen selecteren, raadplegen en analyseren en een onderbouwde argumentatie formuleren aangaande een opgeworpen vraag? In deze interactieve sessie gaan we aan de slag met de leerlingen waarbij we betrouwbare informatie leren zoeken, selecteren, analyseren, samenvatten en op een gestructureerde wijze weergeven. | Interactieve sessie/les |
| Verhaal in beeld brengen | Wens je met je klas een verhaal in beeld brengen? Hoe pak je dit aan? Wat is een goeie verhaallijn? Deze expert leert jullie de kneepjes van het vak! Hij geeft advies over hoe je een verhaal best in beeld zet aan de hand van een pitch. Is het onderwerp, verhaal interessant genoeg? Wie kunnen en willen we aanspreken om in beeld te brengen? Verder: hoe plan je een opname en maak je er een? De expert geeft tips en tricks bij het gebruikt van een smartphone of fototoestel: waar moet je op letten?
Welke eenvoudige montageapps bestaan er? Hoe begin je aan de bewerking van beeldmateriaal? Hoe kunnen we het bekomen resultaat tonen en verspreiden? Welke mogelijkheden en platforms bestaan er, … Het beloofd een boeiende en workshop vol praktische tips te zijn! Voorzie 2 uur tijd voor de workshop met onder andere interviewtips. Nadien kan je bij de expert terecht voor verder kleine opvolging en coaching. |
Interactieve workshop
Beelden maken en monteren door producer TV-VRT
|
| Vliegveld van Gontrode
WOI, erfgoedsporen in het landschap, vliegveld, zeppelinloods |
Een vliegveld in Gontrode? Jawel! Tijdens WOI werd het rustige dorpje plots een bolwerk van de Duitse bezetter: in een mum van tijd bouwde die er een reusachtige zeppelinloods van waar een zeppelin en later vliegtuigen opstegen om Londen te bombarderen. Waarom precies daar? Wat was de impact bij de omwonenden? Hoe bestudeer je een site vanuit de lucht?
We stellen per klas 6 tablets ter beschikking om ter plaatse luchtbeelden te raadplegen. |
Interactieve ontdekkingswandeling in de omgeving van de vliegveldsite. |
| VRT Archief | VRT Archief is de audiovisuele schatkamer van VRT. Radio- en televisie-uitzendingen, online publicaties, muziek, maar ook foto’s en papieren documentatie sinds het ontstaan van de omroep vind je hier terug. Tijdens een rondleiding of lezing krijg je een unieke kijk achter de schermen. Van registreren, renoveren, digitaliseren tot gebruik in onze uitzendingen of zelfs in de klas. En hoe zoek je in zo’n berg van informatie? Dat vertellen we je graag. | interactieve lezing/rondleiding
door VRT Archief medewerker |
| Wereldgeschiedenis via spijs en drank | Onze wereld zit vol geschiedenis: wij zijn deel van de wereldgeschiedenis. Wereldgeschiedenis vertelt het verhaal van de reisweg van de mens. Wereldgeschiedenis is een andere manier van kijken naar ons verhaal. Het is ook een andere manier van denken en doen. In deze les leren we de leerlingen hoe wereldgeschiedenis werkt. We vragen ons af hoe ons voedsel (ons eten en drinken) mee onze geschiedenis heeft gemaakt. We onderzoeken de wereldgeschiedenis doorheen de geschiedenis van tien dranken. | Interactieve lezing |
| Wereldoorlog II in België | De Tweede Wereldoorlog heeft de geschiedenis van België diepgaand getekend en leeft verder in vele familieverhalen. Er doen ook vele mythes en misverstanden de ronde. De lezing focust op gevoelige onderwerpen zoals Jodenvervolging, verzet, collaboratie en repressie. | Lezing |
| Wereldpionier van Hier |
De Groentestreek tussen Antwerpen en Brussel is al 150 jaar de bakermat is voor pioniers en hun innovaties in de tuinbouw. Van de ontdekker van het witloof, over de uitvinder van preiponsmachine, tot de bedenker van biologische bestuiving. Van biologie en mechaniek, over architectuur en handel tot onderwijs. De vernieuwingen die soms ongekende pioniers introduceerden, groeiden soms uit wereldleiders in de sector. In het hart van de groentestreek ligt het tuindersdorp Sint-Katelijne-Waver. Daar brengt openluchtmuseum ’t Grom een ode aan de durf en het succes van pioniers en telers in de tuinbouw, Het museum opent het de ogen voor de complexiteit en samenhang van onze groenteteelt, van de grond tot in de mond, van geografie tot genetica.
|
Groentenmuseum
rondleiding + soep |
| Wetenschap en archeologie | The Science Lab – waar wetenschappen en archeologie elkaar de hand geven
De leerlingen ontdekken dat archeologie en wetenschappen hand in hand gaan in de “The Science Lab”. Tijdens een interactieve workshop kruipen ze in de huid van de onderzoeker en de conservator door wetenschappelijk onderzoek te doen op echte archeologische objecten uit ons erfgoeddepot en leren zo de erfgoedwaarde ervan beter in te schatten. |
Interactieve workshop
The Science Lab (Sint-Niklaas) |
| Wetenschap en samenleving | Wat doet een wetenschapper precies? Op welke uitdagingen botst de wetenschapper? Welke impact heeft onderzoek op onze samenleving? Welke plaats heeft wetenschap in ons dagdagelijks leven? Is wetenschap terug te vinden in alle lagen van onze samenleving van geneeskunde tot topsport, van misdaad tot reclame? Weten wetenschappers beter wat goed is voor de mens en samenleving? Welke bijzondere uitvindingen reisden de wereld rond tot bij ons of omgekeerd. In deze ‘GUM Tour Impact’ ontdekken jongeren dat wetenschap toch geen ver-van-mijn-bed-show is. Hier hoort een digitaal pakket die je gratis kan downloaden: https://www.gum.gent/nl/het-gum-voor-secundair-onderwijs | GUM Tour Impact (1u30) |